سرطان، جوانان و تاب آوری
نویسنده: سید حسن موسوی چلک
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران (روزنامه شرق،۶ بهمن ۹۸)
این یادداشت به بهانه برگزاری اولین سمینار سالانه سرطان جوانان که توسط موسسه خیریه محمد حسین رضوی که در تاریخ های سوم و چهارم بهمن ماه ۱۳۹۸ در هتل استقلال تهران با همکاری موسسات و سازمان های مختلف دولتی و غیر دولتی از جمله انجمن مددکاران اجتماعی ایران نوشته می شود. یکی از گروه های هدف مددکاری اجتماعی بیماران هستند که از جمله این بیماران افراد مبتلا به سرطان هستند.با توجه به بالا بودن آمار جوانان در کشور و نگرانی از کاهش سن این بیماری موضوع جوانان و نقش مددکاران اجتماعی در کنار سایر متخصصین از جمله گروه پزشکی و روانشناختی بسیار مهم هست.بویره این که در برخی از این بیماری ها، در حال حاضر درمان های پزشکی جواب نمی دهد چون راه های درمان کشف نشده است لذا زندگی اجتماعی این افراد باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.در حال حاضر ابعاد اجتماعی این بیماری بسیار کمتر از سایر حوزه ها مورد توجه قرار می گیرد.این در حالی است که غفلت از مولفه های اجتماعی روی کیفیت و رضایت شان تاثیر منفی زیادی خواهد گذاشت و ناامیدی بزرگترین مانع اجتماعی برای زندگی اجتماعی این افراد هست.شاید به همین دلیل است که توجه به ارتقای کیفیت زندگی این افراد که یکی از ماموریت های مددکاری اجتماعی است ضروری است.چرا که مددکاران اجتماعی به خوبی می داند که: افزایش سرمایه اجتماعی رفتارهای پذیرندگی بیمار در درمان و تسکین درد را به دنبال دارد و تسهیل دسترسی به منابع اجتماعی سازگاری بیماران جوان را افزایش می دهد.
عضویت در گروه های خودیار و انجمن ها و حضور در محافل اجتماعی و …پذیرش بیماری را برای جوانان آسان تر می کند.
حمایت و همراهی خانواده و اطرافیان بیمار بسیار مهم است.
تقویت ارتباطات و شبکه های اجتماعی برای تلفیق اجتماعی بیمار در جامعه ضرورتی اجتناب ناپذیر هست چرا که سرمایه گذاری در این حوزه باعت افزایش امید و رضایت از زندگی می شود.
توجه به تفاوت های فردی و فرهنگی برای پذیرش و رابطه حرفه ایی با بیماران مهم است.همین طور
همکاری تیمی اجتناب ناپذیر هست
استفاده از همه روش های مددکاری اجتماعی باید مد نظر باشد و مددکاران اجتماعی
در فرایند مداخلات رویکرد فعال و مشارکت موثر داشته باشد.فراموش نشود که در چنین بیماری های هم افراد مبتلا به سرطان، هم خانواده و هم جامعه تاثیر می پذیرند لذا توجه به ابعاد اجتماعی برای همه این افراد ضرورت دارد که در برنامه ریزی هایی که انجام می شود باید مد نظر قرار گیرند.در حوزه جامعه ایجاد حساسیت در سیاستگذاران کلان کشور در مورد بیماری سرطان و نقش مولفه های اجتماعی از قبیل : سرمایه اجتماعی، حمایت اجتماعی، مسولیت اجتماعی، عدالت اجتماعی، مهربانی اجتماعی و … نباید مورد غفلت قرار گیرد.همچنین پذیرش اجتماعی این بیماران در جامعه و محیط هایی که حضور پیدا می کنند از قبیل: مدرسه، دانشگاه، محیط های کاری، اماکن عمومی، گروه های ورزشی و هنری و …در افزایش امید در این بیماران بسیار مهم هستند.
یکی از مولفه های اجتماعی اساسی در این بیماری موضوع “تاب آوری فردی و اجتماعی ” است که در سال ۱۳۹۸ به‌عنوان شعار سال انجمن مددکاران اجتماعی ایران هم انتخاب شده است.معمولا افرادی که تاب آوری بالاتری دارند در مقابل فشار های ناشی از این بیماری سخت، مدیریت بهتری در رفتار خودشان خواهند داشت و افراد با این مهارت، انعطاف پذیری اجتماعی بیشتری خواهند داشت.در کنار این مولفه ها یا تعیین کننده های اجتماعی در بیماری سرطان ایجاد بستر ها و اتخاذ راهکار های مناسب برای افزایش تعلق اجتماعی افراد به زندگی اجتماعی مهم است که می تواند انگیزه آنان را برای اثربخش بودن و ایفای نقش های اجتماعی و مشارکت اجتماعی در امور جامعه در زندگی افزایش دهد.برای ایجاد این شرایط، بیماران باید احساس کنند که برای دیگران مهم و قابل احترام هستند که با ترحم و دلسوزی کاملا مغایر است.نظر به اهمیت خود مراقبتی در حوزه کار با بیماران مبتلا به سرطان مددکاران اجتماعی در خصوص خودمراقبتی برای این افراد، خانواده های آنان و کارکنان مرتبط باید توجه ویژه ایی داشته باشند. ضمن این که از خودشان نیز نباید غافل شوند.
